„რას ჰყვებიან ძალადობაგამოვლილი ქალები?“ ასახავს ოჯახში ძალადობის მსხვერპლთა რეალურ ისტორიებს, მათ გამოწვევებსა და იმ სისტემურ ბარიერებს, რომლებიც უსაფრთხოებისა და დამოუკიდებლობის მიღწევაში უშლით ხელს. საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მონაცემებით, 2024 წელს გაცემული 8,744 შემაკავებელი ორდერიდან უმეტეს შემთხვევაში – 6,634 შემთხვევა – მსხვერპლი ქალი იყო. მიუხედავად საკანონმდებლო პროგრესისა, ბევრი ქალი დახმარების მიღებას ერიდება სოციალური სტიგმის, ეკონომიკური დამოკიდებულებისა და მხარდაჭერის არასაკმარისი სერვისების გამო. ქალთა ფონდი „სოხუმის“ კვლევაზე დაფუძნებული ეს დოკუმენტი აფასებს არსებული დახმარების პროგრამების ეფექტიანობას და უსვამს ხაზს იმ აუცილებლობას, რომ გაძლიერდეს ქალთა მხარდაჭერის მყარი და მდგრადი მექანიზმები.
მომზადდა და გამოიცა ახალი კვლევის ანგარიში „ადრეული და სკოლამდელი აღზრდისა და განათლების სახელმწიფო სტანდარტის სასწავლო-აღმზრდელობით პროცესში ოჯახისა და თემის მონაწილეობის კომპონენტის გენდერული ზეგავლენის შეფასება“.
ანგარიშში გამოიკვეთა აღნიშნული სტანდარტის მუშაობის ზეგავლენა აღსაზრდელებზე, მშობლებზე, თემზე, სკოლამდელ დაწესებულებებზე. წარმოდგენილია საინტერესო მიგნებები და რეკომენდაციები, რომლებიც ეფუძნება გამოვლენილ საჭიროებებს, მშობლების, პედაგოგების, დარგის სპეციალისტების წინადადებებს.
პროექტი ხორციელდება ორგანიზაცია Brot für die Welt - Evangelischer
Entwicklungsdienst მხარდაჭერით (გერმანია)
ქალთა ფონდი „სოხუმის“ მონიტორინგის მოკლე ანგარიში, რომელიც ეფუძნება 2024 წლის მაის-ოქტომბერში ჩატარებული კვლევის მონაცემებს, მიმოიხილავს სოციალური მუშაკების როლსა და საქმიანობის ეფექტიანობას ქალთა მიმართ ძალადობის პრევენციისა და რეაგირების პროცესში. ანგარიშში ასახულია ის გამოწვევები, რომლებიც გავლენას ახდენს სოციალური მუშაკების მუშაობის ეფექტიანობაზე, მათ შორის კოორდინაციის სირთულეები რეფერირების სუბიექტებთან, როგორიცაა სკოლები, ბაღები, სამედიცინო დაწესებულებები და ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოები, რაც ართულებს ძალადობის რისკის ქვეშ მყოფი ქალების დროულ იდენტიფიცირებასა და სერვისებზე ხელმისაწვდომობას.
ანგარიშში განსაკუთრებული ყურადღება გამახვილებულია სოციალური მუშაკების მრავალმხრივ ვალდებულებებსა და ფუნქციებზე, რაც ხშირად იწვევს მათ პროფესიულ გადატვირთვას. მიმოხილულია ისეთი სტრუქტურული გამოწვევები, როგორიცაა ფინანსური რესურსების შეზღუდულობა, სოციალური მუშაკების არასაკმარისი რაოდენობა და სატრანსპორტო საშუალებების არქონა, რაც განსაკუთრებით მწვავედ აისახება რეგიონებში მათი საქმიანობის ეფექტიანობაზე და ბენეფიციართა საჭიროებებზე დროულად რეაგირების შესაძლებლობაზე.
მონიტორინგი ხაზს უსვამს სოციალურ მუშაკთა წარმატებულ პრაქტიკებსაც, როგორიცაა ბენეფიციართან მაღალი ნდობის დამყარება, ბავშვთა უფლებების დაცვის განყოფილებების სოციალური მუშაკებთან მჭიდრო თანამშრომლობა და არასამთავრობო ორგანიზაციებთან ეფექტიანი ურთიერთობა. ანგარიში ემყარება იმერეთისა და სამეგრელოს რეგიონების (ქუთაისის, ხონის, ბაღდათის, სამტრედიის, ზუგდიდის, წალენჯიხის მუნიციპალიტეტები) სოციალური მუშაკების გამოცდილებას და მოიცავს რეკომენდაციებს, რომლებიც მიზნად ისახავს სოციალური სერვისების სისტემურ გაძლიერებას, უკეთეს კოორდინაციასა და ეფექტიანობის ამაღლებას.
წარმოგიდგენთ ქალთა ფონდი სოხუმის მორიგ მოკლე ანგარიშს, რომელიც მონიტორინგის საფუძველზე აფასებს თავშესაფრებისა და კრიზისული ცენტრების ეფექტიანობას და არსებულ ხარვეზებს. ანგარიშში ყურადღება გამახვილებულია გეოგრაფიული ხელმისაწვდომობის სირთულეებზე, ფსიქოლოგიური დახმარებისა და მრავალენოვანი სერვისების დეფიციტზე, ასევე მცირეწლოვანი ბავშვების მოვლის სერვისების არარსებობაზე, რაც ხელს უშლის ქალებს ამ დაწესებულებების შესაძლებლობებით სრულად სარგებლობაში. ანგარიშში ასევე ხაზგასმულია, რომ 2023 წლის საკანონმდებლო ცვლილებები, რომლის მიხედვითაც "მსხვერპლის სტატუსი" აღარ არის სერვისებზე წვდომის აუცილებელი წინაპირობა, ჯერ არ ასახულა მუნიციპალურ პროგრამებში, რაც ზღუდავს ქალების წვდომას ადგილობრივ მხარდაჭერის სერვისებზე.
განსაკუთრებული გამოწვევაა მონიტორინგისა და შემდგომი მხარდაჭერის მექანიზმების არარსებობა, რაც სირთულეებს უქმნის ქალებს თავშესაფრის დატოვების შემდეგ რეინტეგრაციასა და დამოუკიდებელი ცხოვრების დაწყებაში. ანგარიში ყურადღებას ამახვილებს თავშესაფრების სისტემური გაძლიერებისა და სარეაბილიტაციო პროცესისთვის მდგრადი და ეფექტიანი მოდელების შექმნის აუცილებლობას, რაც ძალადობის გამოვლილ ქალებს სრულფასოვან დახმარებასა და მათი უფლებების დაცვას უზრუნველყოფს.
ქალთა ფონდი „სოხუმი“ წარმოგიდგენთ ახალი მონიტორინგის მოკლე ანგარიშს - „ძალადობაგამოვლილი ქალების მიერ მხარდაჭერის სერვისების არჩევისა და შეფასების კრიტერიუმები: ეფექტიანობა და საჭიროებებზე მორგებულობა“. კვლევის ამ ანგარიშში ასახულია ქალების დამოკიდებულება მხარდაჭერის სერვისების ეფექტიანობის მიმართ, თუ რამდენად მორგებულია ძალადობამგამოვლილი ქალებისთვის განკუთვნილი სერვისები მათ საჭიროებებზე, და ის, თუ რა კრიტერიუმებით ხელმძღვანელობენ ისინი მომსახურების არჩევისას და შეფასებისას.
კვლევის მიგნებებით, რესპონდენტთა უმრავლესობა, დაცულობისა და ეფექტიანობის თვალსაზრისით, უპირატესობას ანიჭებს არასამთავრობო ორგანიზაციებს. ადგილობრივი ხელისუფლება და პოლიცია შედარებით დაბალ, თუმცა არცთუ მცირე მაჩვენებელს ავლენს დაცულობის და გამოწვევებთან გამკლავების თვალსაზრისით. მომსახურების ხარისხის გაუმჯობესების მიზნით, კვლევაში შეფასებულია სერვისების მიმწოდებლები ისეთი მახასიათებლების მიხედვით, როგორიცაა ხელმისაწვდომობა, მოქნილობა, კოორდინაციის უნარი და ა.შ.
დოკუმენტი ეფუძნება ფონდი "სოხუმის" მიერ 2024 წლის მაის-ოქტომბრის პერიოდში ჩატარებულ თვისობრივ და რაოდენობრივ კვლევას, რომლის ფარგლებში გამოიკითხა 600-ზე მეტი რესპონდენტი, 11 სამიზნე მუნიციპალიტეტიდან: ჩოხატაური, ქობულეთი, წყალტუბო, ქუთაისი, ხონი, თერჯოლა, სამტრედია, სენაკი, ზუგდიდი, წალენჯიხა და ხობი.
ქალთა ფონდი „სოხუმი“ წარმოგიდგენთ მოკლე ანგარიშს - „ქალების ინფორმირებულობის ხარისხი ძალადობის მსხვერპლთა მხარდაჭერის სერვისების შესახებ“ აღნიშნულ მოკლე მონიტორინგის ანგარიშში გაანალიზებულია ქალების ინფორმირებულობის დონე ქვეყანაში მოქმედი მხარდაჭერის სერვისების შესახებ, მათი ინფორმირების წყაროები და ის გამოწვევები, რაც მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს სერვისების ხელმისაწვდომობაზე.
დოკუმენტი ეფუძნება ქალთა ფონდი „სოხუმის“ მიერ 2024 წლის მაისი-ოქტომბრის პერიოდში ჩატარებულ თვისებრივ და რაოდენობრივ კვლევას, რომელიც მოიცავს 600-ზე მეტ რესპონდენტს 11 სამიზნე მუნიციპალიტეტიდან: ჩოხატაური, ქობულეთი, წყალტუბო, ქუთაისი, ხონი, თერჯოლა, სამტრედია, სენაკი, ზუგდიდი, წალენჯიხა, ხობი.
ქალთა ფონდმა „სოხუმმა“ მოამზადა და დაბეჭდა „წლიური ანგარიში 2023“. როგორც შესავალშია აღნიშნული, 2023 წელს ჩვენ ვიმუშავეთ 12 პროექტში, რომლებიც ქალთა კეთილდღეობისკენ იყო მიმართული.
პროექტი: „ქალთა უფლებების გაძლიერება დასავლეთ საქართველოში“ - ქალთა მხარდაჭერის ცენტრები და ახალგაზრდების გაძლიერების ცენტრები 10 მუნიციპალიტეტში, სარეაბილიტაციო ცენტრი ქუთაისში, დღის სარეაბილიტაციო ცენტრები, ფორუმ-თეატრი, მონიტორინგი და ადვოკატირება. (ორგანიზაცია Brot für die Welt მხარდაჭერით - გერმანია)
პროექტი „ძალადობის მსხვერპლთა სერვისების ციფრული რესურსცენტრი“ - ქალთა ურთიერთდახმარების ჯგუფები 10 მუნიციპალიტეტში, ვებგვერდი „ძალადობის მსხვერპლთა სერვისების ციფრული რესურსცენტრი“ (გენდერული თანასწორობის ფონდის მხარდაჭერით - კანადა).
პროექტი „განხეთქილების დაძლევა - ხალხთაშორისი ინიციატივები კონფლიქტის მოგვარებისთვის“ - ქალებთან მუშაობა, ახალგაზრდებთან მუშაობა, სამედიცინო და ეკონომიკური კომპონენტები (USAID-ის მხარდაჭერით და პარტნიორობით ორგანიზაციასთან ასოციაცია „მშვიდობიანი და საქმიანი კავკასია“).
